Khi lạc quan thôi là không đủ...
Nghịch lý Stockdale - thuật ngữ được nhắc đến lần đầu tiên trong cuốn sách From Good to Great của tác giả Jim Collins. Nghịch lý này mang tên của James Stockdale, một cựu tù binh Mỹ trong chiến tranh Việt Nam, nói về sự khác biệt giữa niềm lạc quan thực tế và lạc quan có tính ảo tưởng khi phải đối mặt với những khó khăn, thách thức lớn trong cuộc sống.
Nghịch lý Stockdale có thể được xem là cơ sở tâm lý để giúp chúng ta có cách ứng phó tốt hơn đối với những khó khăn áp lực mang tính dài hạn hoặc không có thời hạn, điều mà bất kì ai trong chúng ta cũng có thể gặp phải trong cuộc sống của mình.
Hãy cùng [Tomorrow.Care] tìm hiểu thêm nghịch lý Stockdale có thể giúp gì chúng ta trong những đấu tranh của riêng mỗi người cũng như trong cuộc khủng hoảng COVID -19 toàn cầu này nhé!
NGHỊCH LÝ STOCKDALE LÀ GÌ?
Nghịch lý Stockdale bắt nguồn từ cuộc trò chuyện của Jim Collins và James Stockdale cho cuốn sách viết về người cựu tù binh này. Khi tác giả Collins hỏi Stockdale vì sao ông có thể sống sót trong suốt 8 năm làm tù binh, khi mà ông không thể đoán được điều gì sẽ xảy đến với mình trong tương lai.
Stockdale trả lời:
”Tôi không bao giờ mất niềm tin vào ánh sáng nơi cuối con đường. Tôi luôn luôn tin rằng sẽ có ngày tôi được thả tự do và biến sự kiện này thành câu chuyện định nghĩa cuộc đời tôi”.
“Vậy đối với những người không vượt qua được những ngày tháng khổ sở đó, vì sao lại thế?” – Collins hỏi thêm
“Vì họ là những người lạc quan. Họ luôn tin tưởng rằng, mình sẽ vượt qua những ngày tháng tù ngục này trước Giáng sinh. Rồi Giáng Sinh năm nay qua, Giáng Sinh năm kia đến,… lặp đi lặp lại. Rồi họ lại bảo rằng, ta sẽ thoát ra trước Lễ Tạ Ơn, rồi Lễ Tạ Ơn năm này sang, năm kia đến… Họ mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của sự hy vọng, rồi chết dần đi bởi sự thất vọng”.
Câu trả lời đầu tiên của Stockdale nghe có vẻ rất lạc quan, nhưng cũng chính ông chỉ ra rằng những người lạc quan chính là những người ko thể sống sót. Thật là nghịch lý đúng không nào?
“Đây là bài học rất quan trọng", Stockdale nhấn mạnh. ”Đừng bao giờ nhầm lẫn giữa niềm tin rằng bạn sẽ chiến thắng nơi cuối con đường (điều mà bạn không được đánh mất) và việc phải đối đầu với sự thật phũ phàng của hiện tại (mặc cho nó có tàn khốc thế nào đi nữa)”
NGHỊCH LÝ STOCKDALE DẠY CHÚNG TA ĐIỀU GÌ?
Liên quan đến nghịch lý Stockdale, trong cuốn Survival Psychology, tác giả Leach đã viết rằng:
“Niềm hy vọng luôn rất mạnh mẽ vào ban đầu của sự khủng hoảng, thế nhưng nó sẽ yếu dần đi trong một khoảng thời gian nhất định nếu tình hình không được cứu vãn. Khoảng thời gian ấy kéo dài bao lâu tùy thuộc vào mỗi người.”
Và:
“Trong quá trình thích nghi với hoàn cảnh mới, sẽ có những diễn biến tâm lý xảy ra ở mỗi cá nhân. Đầu tiên sẽ là cảm giác tất cả những kết nối về hành vi trước đây sẽ hoàn toàn bẻ gãy. Và mỗi cá thể, theo bản năng sẽ thích nghi với môi trường mới. Ban đầu, con người sẽ rất khó khăn để chấp nhận sự thật rằng họ không thể sống như trước nữa. Hậu quả của nó sẽ là những cảm xúc phẫn nộ, thất vọng, buồn chán rồi dẫn đến trầm cảm. Chỉ khi con người vượt qua giai đoạn đó, mỗi mới tự biết cách làm sao để sống tiếp!”
“Điều quan trọng nhất là mỗi sáng, hãy thức dậy với sự quyết tâm , và không bị cuốn theo cái bẫy của sự thật bại trước đó”.
Qua câu chuyện trên, chắc hẳn có rất nhiều bạn cảm thấy tương đồng với những điều mình đang trải qua, trên đất nước Nhật Bản xa lạ, hay trong công cuộc cách ly xã hội do dịch bệnh toàn cầu, hay ở công ty nơi bạn đang làm việc?
Trong những tháng năm dịch bệnh hoành hành, chúng ta buộc phải ở nhà, ôm một nỗi hoảng sợ, hy vọng rằng dịch bệnh sẽ qua đi. Sống ngày qua ngày cùng với niềm tin và hy vọng mòn mỏi đần, nhưng nếu chúng ta cứ lạc quan “một cách ngây thơ” như vậy mà không đối diện với những điều phải làm trước mắt, chúng ta sẽ dần bị chính sự lạc quan đó khiến cho hụt hẫng và mất đi sức mạnh bền bỉ mà trở thành kẻ bỏ cuộc.
Những sự lạc quan một cách ngây thơ và mơ hồ như “khi nào hết dịch mình sẽ được về nhà” thì chắc hẳn ai cũng có. Nhưng hết mùa đông năm trước, rồi mùa hạ năm nay, số ca nhiễm vẫn tiếp tục tăng cao, những chuyến bay vẫn tiếp tục bị huỷ và hàng loạt vấn đề vẫn xảy ra và chúng ta phải đối mặt hàng ngày.
Cứ như thế, chúng ta ngày một hoang mang khi kỳ vọng của mình liên tục không được đáp ứng. Sự hoang mang đó sẽ một lúc nào đó đủ lớn khiến chúng ta mệt mỏi và kiệt sức.
Vì thế, chính trong những lúc tâm trạng hoảng loạn, hãy cho mình phút giây tĩnh lặng, đối mặt với những vấn đề mới phát sinh trong ngày, trong công việc và trong cuộc sống. Ngừng lạc quan một cách ngây thơ mà thay vào đó là chuẩn bị cho mình sự dẻo dai để xử lý những vấn đề mới.
Đó là cách Stockdale đã vượt qua những năm tháng bị giam cầm. Đó là cách nhiều người đã vượt qua những ngày tháng khó khăn của họ. Đó là cách, chúng tôi tin rằng, sẽ giúp bạn có thêm sức mạnh và vượt qua được những ngày tháng này.
(Bài được viết bởi Jane)
THAM KHẢO
Nhận xét
Đăng nhận xét
Cảm ơn bạn đã ghé thăm blog của mình <3